koolmees op lantaarnKoolmees (Parus major)

 

Winter 2009 en er valt sneeuw, het is 20 december: in de achtertuin komen veel vogels wat te eten halen. De koolmees komt ook kijken of er wat van zijn gading is.
( Klik op een foto voor een vergroting, door op de pijltjestoetsen links en rechts te klikken kun je door het album bladeren.)

koolmees

Uiterlijk:
Een koolmees heeft een zwarte kop, groene bovendelen en typische v-vormen (tertials) op de rug. De koolmees is goed te herkennen aan de grote witte wangen, en de lange, zwarte streep over het midden van de gele borst en buik. Aan deze streep herken je ook het mannetje en vrouwtje: bij het vrouwtje wordt de streep smaller tussen de poten, bij het mannetje wordt de streep juist breder. De vlucht van de koolmees is meestal gelijk aan die van andere mezen. In grote bogen vliegt de koolmees door de lucht, afwisselend wordt met de vleugels geslagen en gezweefd.

Grootte:
De lengte van een koolmees is ongeveer 14 centimeter, de spanwijdte is 22- 25 centimeter en het gewicht 18- 21 gram.



Voorkomen:
In gemengde bossen, parken en tuinen in heel Europa (behalve in IJsland en de hoogste bergen). In Nederland is de koolmees het gehele jaar te zien. Het geschatte aantal koppels koolmezen in Nederland staat op ongeveer 500.000 - 600.000. De gemiddelde leeftijd van een koolmees bedraagt ongeveer 10 jaar. Zie voor de waarnemingen in Nederland ook het kaartje op waarneming.nl

Voedsel:
Ongewervelden, vruchten en zaden. De koolmees fourageert veel op de grond en in lagere delen van bomen en struiken. In de broedtijd eten koolmezen voornamelijk insecten en insectenlarven. Koolmezen maken graag gebruik van vetbollen, pindanetjes op de voedertafels. De koolmees kijkt tijdens het eten steeds goed om zich heen, vaak neemt hij de nootjes mee naar plek waar hij zich rustig voelt en de tijd neemt om het op te eten.

Broeden:
De koolmees brengt ieder jaar slechts één nest jongen groot. De 5- 11 eieren komen na 12- 15 dagen uit.

Wetenschappelijke naam:
Het was Linnaeus die in 1758 deze vogel zijn wetenschappelijke naam gaf: Parus major.

Buitenlandse namen:
De koolmees wordt in Engeland Great Tit en in Duitsland Kohlmeise genoemd, zijn Friese naam is Blokfink. In het Russisch heet de koolmees Bolshaya Sinitsa. Ook zijn er bijnamen voor zijn zang: Schiet in 't vuur en fietspompje bijvoorbeeld.

Bronnen: